بیماریهای وبا، حصبه و تب مالت
از جمله بیماریهای واگیردار و عفونی فصل گرما هستند که فرهنگ سازی و آشنایی با راههای پیشگیری و درمان آنها در فصل تابستان بی فایده نیست.
بیماریهای عفونی در فصل گرما
بیماریهای وبا، حصبه و تب مالت از جمله بیماریهای واگیردار و عفونی فصل گرما هستند که آشنایی با راههای پیشگیری و درمان آنها در فصل تابستان بی فایده نیست.
انسان تنها مخزن شناخته شده عفونت وبایی است. منبع مستقیم برای آلودگی مدفوع و استفراغ بیماران و حاملان است . دوره واگیری آن 10-7 روز است. حاملان دوره نقاهت به مدت 3-2 هفته آلوده کننده هستند . دوره کمون بیماری از چند ساعت تا 5 روز و به طور معمول 2-1 روز است. انتقال عامل بیماریزا ممکن است در اثر تماس مستقیم با بیماری یا به طور غیر مستقیم از راه مصرف مواد غذایی و یا نوشیدن آب آلوده صورت پذیرد .
مناسبترین محلول الکترولیت خوراکی برای درمان ORS است که شامل کلرور سدیم 5/3گرم در لیتر، بیکربنات سدیم 5/2گرم در لیتر، کلرور پتاسیم 5/1 گرم در لیتر، گلوکز 20 گرم در لیتر و آب یک لیتر است . محلولهای تزریقی دیگر عبارتند از رینگر لاکتات .
برای درمان از آنتی بیوتیک ها مانند تتراسیکلین با دستور پزشک استفاده می شود.
تدابیر بهداشتی در مورد بیماری: مصرف آب تصفیه شده – رعایت بهداشت خوراکی ها – دفع بهداشتی مدفوع – گند زدایی مدفوع و مواد استفراغی
واکسیناسیون: ایمنی شامل دو دز تزریق زیر جلدی با فاصله 4تا 6 هفته . ارزش حفاظتی واکسن 50 تا 60 درصد است ایمنی حاصل کوتاه مدت میباشد و تا 3 ماه د پایدار می ماند .
حصبه ( Typhoid ):
یک بیماری عفونی حاد واگیردار است که توسط سالمونلا تیفی ایجاد می شود به این بیماری تب روده ای نیز گفته می شود. انسان تنها مخزن شناخته شده و میزبان طبیعی بیماری است. تنها منبع عفونت مدفوع یا ادرار مبتلایان یا حاملان بیماری است.
راههای انتقال این بیماری عبارتند از : آب و مواد خوراکی ، تماس مستقیم و مگس دوره کمون بیماری 10 تا 14 روز است . تظاهرات بالینی عبارتند از : تبف سردرد، بزرگی طحال و بثورات پوستی
عوارض جانبی: خونریزی روده ها و سوراخ شدن روده ها - پریتونیتیس- عفونت ادراری و کوله سیستیت و خونریزیهای گوارشی
درمان : با دستور پزشک آنتی بیوتیک و اصلاح اختلالات اسیدو باز
ایمن سازی: واکسینایسون به دو صورت خوراکی و تزریقی است . خوراکی و تزریقی است. تزریقی در 2 نوبت به صورت زیر جلدی و به فاصله 6- 4 هفته انجام میشود ایمنن زایی واکسن 3 سال است .
برای دفاع در برابر بیماری حصبه سه اقدام ضروری است :
الف- مبارزه با مخزن عفونت
ب- ایمن سازی
ج- بهداشت محیط و آموزش بهداشت
تب مالت ( Brucellosis ):
یک بیماری مشترک بین انسان و دام است. این بیماری در انسان به نام تب مواج و تب مدیترانه ای نیز معروف است. شروع بیماری با یک تب خفیف شروع شده و به تدریج بی حالی و ضعف و خستگی و سردرد و کمردرد و درد عضلانی و عرق ریزش و لرز آشکار می شود.
انتقال بیماری در انسان در اثر تماس با جانوران یا محصولات جانوری آلوده و خوردن شیر و فراورده های آن صورت می گیرد. انتقال انسان به انسان نادر است. انسان میزبان اصلی بوده و بیماری در انسان به وسیله یکی از چها رگونه :
•بروسلا Melitensis (گوسفند،بز و شتر )
•بروسلا Abortus (گاو)
•بروسلا Suis (خوک )
•بروسلا Canis ( سگ)
* بروسلا ملی تنسیس متداول ترین عامل بروسلوز در سراسر جهان میباشد .
نفوذ باکتری بروسلا از راه خراشهای جلدی، ترشح در مخاط بینی و چشم و قطرات تنفسی امکانپذیر است .
دوره کمون بیماری متغییر است و از چند روز تا چند ماه معمولاً 3 تا 21 روز به ثبت رسیده است .
عوارض جانبی بیماری: عوارض گوارشی مانند اسهال و استفراغ و التهاب روده و بزرگی کبد و طحال و گره های لنفاوی
عوارض سیستم اسکلتی: التهاب مفاصل و درد و کمردرد
عوارض عصبی: سردرد. مننژیت شایعترین عارضه عصبی است. آنسفالیت. افزایش پروتئین در مایع مغزی نخاعی و قند نرمال یا پایین در مایع مغزی نخاعی
عوارض قلبی عروقی: اندوکاردیت- اختلالات دریچه ای – میوکاردیت و پریکاردیت و آنوریسم مایکوتیک
عوارض تنفسی: پلورال افیوژن و برونشیت و آمپیم و پنومونی
عوارض خونی: آنمی- لکوپنی و ترومبوسیتوپنی و اختلالات انعقادی
عوارض جلدی: واسکولیت- زخم و آبسه های جلدی
تشخیص: کشت خون و تست رایت و2 مرکاپتواتانول 2ME اگر تیتر 2ME از20/1 بیشتر باشد درمان شروع می شود
درمان : با دستور پزشک تتراسیکلین – استرپتومایسین – داکسی سیکلین و ریفامپین برای مدت 4 هفته
در زنان باردار فقط با دستور پزشک در ماه اول و آخر ریفامپین به تنهایی تجویز شده ود ر بقیه ماهها همان رژیم دارویی تب مالت استفاده شود
اقدامات در جهت کنترل بیماری:
•واکسیناسیون دامهای جوان
• استفاده از شیرهای پاستوریزه و فراورده های آن
•کنترل بیماری در حیوانات