ابو جعفرنصیرالدین محمد بن حسن طوسی در سال 597 هجری متولد گشت . وی از دانشمندان معروف ایرانی است که از کودکی به تحصیل دانش علاقه مفرطی داشت . وی از علمای بزرگ ریاضی ، نجوم و حکمت ایران در قرن هفتم و از وزراء آن عصر بود . مدتی در دستگاه اسماعیلیه بود و هنگام حمله هلاکوخان مغول به ایران ، برای نجات مسلمانان از خونریزیهای آن مرد سفاک ، به خدمت او درآمد و با تدابیر خاصی از خرابی شهرها و کشتار دسته جمعی مردم به دست هلاکو جلوگیری نمود .
وی هلاکوخان را به ایجاد رصد خانه ای در مراغه و ترتیب زیج حدیدی که به زیج ایلخانی مشهور گردید ، تشویق کرد که بعدا خود تصدی این کار را بر عهده گرفت ؛ او همچنین کتابخانه ای که در حدود چهارصد هزار کتاب داشت را برای استفاده دانشمندان تهیه نمود .
از خواجه نصیر آثار متعددی دررشته علوم ریاضی ، نجوم ، منطق ، علوم طبیعی و حکمت الهی باقی مانده که غالباً به زبان عربی می باشد .
مشهورترین تألیفات او درعربی " شرح اشارات " ابن سینا و در فارسی کتاب" اخلاق ناصری " است ، وی اشعاری نیز به زبان فارسی دارد . خواجه درسال 672 هجری در بغداد وفات یافت .